Op weg naar een klimaatneutraal gebouwenpark
Op 29 mei 2020 werd de Vlaamse langetermijnrenovatiestrategie voor gebouwen 2050 goedgekeurd. Dit voorstel van minister van Omgeving & Energie Zuhal Demir is specifiek gericht op het verminderen van energiegebruik en broeikasgasemissies van Vlaamse gebouwen.
Eind 2019 keurde de Vlaamse Regering al een algemene Vlaamse Klimaatstrategie 2050 goed. De bedoeling van deze strategie is het terugdringen van broeikasgasemissies van niet-ETS sectoren zoals mobiliteit en landbouw met 85% tegen 2050 ten opzichte van 2005. In de aanloop naar 2050 wil men echter zo snel mogelijk evolueren naar volledige klimaatneutraliteit.
Langetermijnrenovatiestrategie voor gebouwen
Een onderdeel van deze Vlaamse Klimaatstrategie is de langetermijnrenovatiestrategie voor gebouwen. De maatregel moet ervoor zorgen dat energiegebruik en broeikasgasemissies van Vlaamse gebouwen vermindert. Dit voor zowel woon- als niet-woongebouwen. De strategie legt op dat deze gebouwen tegen 2050 hun uitstoot van broeikasgassen met minstens 80% moeten inperken ten opzichte van vandaag. Voor woongebouwen betekent dit een reductie van ongeveer 75%, terwijl niet-woongebouwen moeten streven naar klimaatneutraliteit.
Op deze manier streeft de Vlaamse overheid naar een koolstofneutraal gebouwenpark voor niet-woongebouwen. Met andere woorden moeten de voorzieningen voor verwarming, sanitair, koeling en verlichting tegen 2050 klimaatneutraal zijn. De overheid stelt hierin het goede voorbeeld en probeert al tegen 2045 te voldoen aan een koolstofarm gebouwenpark, vijf jaar vroeger dan de deadline voor semipublieke gebouwen zoals ziekenhuizen, scholen, en private gebouwen waaronder horeca en handelspanden.
"Slechts 3% van alle Vlaamse woningen voldoet momenteel aan de 2050-doelstellingen. 2,9 miljoen woningen zullen dus binnen de komende 30 jaar gerenoveerd moeten worden om hun CO2-uitstoot met minstens 75% te verminderen."
EPC voor niet-woongebouwen
Een Energieprestatiecoëfficiënt of -label (EPC) is een fundamenteel onderdeel van de renovatiestrategie voor niet-woongebouwen. Vanaf 2025 moeten alle grote niet-woongebouwen namelijk over een EPC beschikken indien zij verwarmings- of koelingsmogelijkheden hebben. Sinds 2019 worden deze EPC's ook voorzien van een energielabel. Deze is makkelijker te lezen dan de voormalige energiescore en zorgt voor uniformiteit bij het inschatten van hoe energiezuinig gebouwen, huishoudtoestellen en elektronica zijn. Meer info over EPC's en hun labels kan je hier raadplegen.
50% van het finale energiegebruik binnen de EU is afkomstig van verwarming en koeling, waarvan 80% in gebouwen. Gebouwen vertegenwoordigen daarmee 36% van de totale CO2-uitstoot binnen de EU. Renovatie van het bestaande gebouwenpark is dus noodzakelijk om tegen 2050 aan de opgelegde maatregelen te voldoen. Meer specifiek moet Vlaanderen de renovatiegraad jaarlijks optrekken van 1% naar 3% om binnen de komende 30 jaar de nodige 95% van de Vlaamse gebouwen te renoveren.
Wat betekent dit voor jou als koeltechnieker?
Als koeltechnieker kan je jouw klanten op verschillende manieren helpen om tijdig aan de 2050-doelstellingen te voldoen. Kies voor oplossingen met een lager GWP bij het aankopen of vervangen van installaties en onderdelen. Producten met een laag GWP dragen immers minder nadelige gevolgen met zich mee voor ons klimaat, net als natuurlijke koudemiddelen.
Daarnaast kan je zodanig werken dat de installaties die je plaatst en de werken die je uitvoert, voldoen aan minstens EPC-label C. Denk hierbij ook aan het inlichten van je klanten over een 0%-rente op hun energielening vanaf 2021. Dit geldt enkel wanneer zij na overdracht (aankoop of erfenis) van een woning binnen de eerste vijf jaar investeren in een grondige energetische renovatie tot minstens dit C-label.
Tenslotte is het belangrijk om je klant te informeren over prioritaire renovaties. Er moet eerst gefocust worden op de gebouwschil zodat de totale warmte- of koelingsvraag eerst wordt gereduceerd. Pas dan kan op de resterende warmte- of koelingsvraag worden gedimensioneerd welke verwarmings- of koelingsinstallatie nodig is voor elke woning.
Conclusie: lange termijn renovatiestrategie klimaatneutraal gebouwenpark
- 50% van het finale EU-energiegebruik is afkomstig van verwarming en koeling.
- 80% hiervan komt uit gebouwen, die daarmee 36% van de totale EU-CO2-uitstoot vertegenwoordigen.
- De Vlaamse lange termijn renovatiestrategie voor gebouwen 2050 voorziet een vermindering van het energiegebruik en broeikasemissies van Vlaamse gebouwen met 80% tegen 2050.
- woongebouwen moeten hun broeikasgasuitstoot inperken tot 75%;
- niet-woongebouwen moeten streven naar klimaatneutraliteit;
- overheidsgebouwen zullen als voorbeeld al tegen 2045 aan deze doelstellingen voldoen.
- Voorzieningen voor verwarming, sanitair, koeling en verlichting moeten tegen 2050 klimaatneutraal zijn.
- Niet-woongebouwen moeten tegen 2050 voorzien zijn van een EPC label van minstens categorie C wanneer zij verwarmings- of koelingsmogelijkheden hebben.
Als koeltechnieker kan je daarom:
- werken met producten met een laag GWP of natuurlijke koudemiddelen;
- klanten adviseren over het belang van gebouwschilisolatie om te volledige warmte- of koelingsvraag te beperken;
- klanten adviseren over de 0% rente op energieleningen vanaf 2021 wanneer zij een overgedragen woning binnen de 5 jaar energetisch renoveren.